Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

"Tylko guziki nieugięte

przetrwały śmierć świadkowie zbrodni" (Z. Herbert)

Przypadająca w kwietniu 85. rocznica zbrodni katyńskiej po raz kolejny przypomina o tragicznych losach polskich jeńców wziętych do niewoli przez Armię Czerwoną we wrześniu 1939r.

2 marca 1940 roku Ławrientij Beria – Ludowy Komisarz Spraw Wewnętrznych ZSRR (szef NKWD) – skierował do Józefa Stalina tajną notatkę, w której uważał za uzasadnione:"rozstrzelanie 14,7 tys. jeńców i 11 tys. więźniów, bez wzywania skazanych, bez przedstawiania zarzutów, bez decyzji o zakończeniu śledztwa i aktu oskarżenia". Skutkiem tej decyzji było zamordowanie polskich jeńców wojennych i pochowanie ich w zbiorowych mogiłach w Katyniu, Miednoje i Charkowie.

Zbrodnia katyńska nie zostałaby zapewne ujawniona, gdyby nie agresja niemiecka na ZSRR w czerwcu 1941r. 13 kwietnia 1943r. Niemcy ogłosili odnalezienie w Katyniu dołów z zamordowanymi oficerami polskimi. Władze niemieckie nadały sprawie duży rozgłos, licząc na skłócenie koalicji antyhitlerowskiej.

Katyń - to słowo kojarzące się z okrucieństwem, bestialstwem i podstępem. Okrucieństwem wobec bezbronnych, bestialstwem wobec ofiar, nienawiścią do ludzi mówiących innym językiem i wyznających inny światopogląd.

W Otwocku przy parafii Zesłania Ducha Świętego znajduje się pomnik katyński wykonany przez Ryszarda Kozłowskiego, upamiętniający 35 ofiar związanych z powiatem otwockim. Zainicjowany przez Inicjatywę Obywatelską "Pamięć, Prawda, Przebaczenie", zrealizowany przez Komitet Budowy Pomnika "Katyń 1940" we współpracy z samorządem otwockim, został on odsłonięty i poświęcony w 2009r.

Opiekę nad otwockim miejscem pamięci co roku sprawuje inna szkoła. We wrześniu 2024r. objęliśmy jako Liceum Ogólnokształcące Nr III im. J. Słowackiego honorowy patronat nad pomnikiem Katyń 1940. Na przestrzeni tego czasu licealiści opiekowali się otoczeniem monumentu, dbając o jego czystość i przez symboliczne zapalenie lampek oraz złożenie wieńców oddając hołd poległym patriotom.

11 kwietnia 2025r. przypadł nam zaszczyt przewodniczenia głównym uroczystościom upamiętniającym ofiary skrytobójczego mordu na naszych Kresach. Rozpoczęła je Msza św. celebrowana przez księdza proboszcza Wiesława Wilmowskiego, do której służyli jakoministranci uczniowie klas 1c, 2b i 2c1. Oprawę muzyczną przygotowała pani Barbara Galbarczyk wraz z chórem dziewcząt z naszej szkoły, zaś do mszy. Asystę do Mszy św. stanowiły poczty sztandarowe powiatu, miasta i instytucji z nimi związanych, jednostek wojskowych oraz szkół.

Ze wzglądu na warunki pogodowe część uroczystości odbyła się w kościele. Tam nastąpiło powitanie gości przez reprezentujące szkołę polonistki: Jolantę Wakulińską i Ewę Bednarską. "O pewnym brzasku w katyńskim lasku strzelali do nas Sowieci... - Requiem aeternam donaeis, Domine! Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie!" - tymi słowami zakończył swoje przemówienie dyrektor naszego liceum, Robert Pielak, jako gospodarz uroczystości. Po nim głos zabrali starosta Tomasz Laskus i prezydent miasta Otwocka Jarosław Margielski, którzy szeroko zakreślili rys historyczny wydarzenia. Cały obraz zbrodni katyńskiej i kłamstwa katyńskiego przedstawił montaż słowno-muzyczny zaprezentowany przez naszą młodzież. Amelia Paszkowska i Stanisław Orzechowski z 4d przedstawili Katyń w świetle faktów historycznych, Korneliusz Osica i Jakub Basek z 4a odczytali świadectwa zbrodni - dokumenty sowieckie i zachowane relacje o pobycie w obozach jenieckich, Mateusz Łukaszewicz z 4a oraz Natalia Stasiak z 3a wykonali pieśni poświęcone wojnie, pani Magdalena Tobiasz przejmująco zinterpretowała balladę Jacka Kaczmarskiego "Katyń", a Nel Malitka z 3a i Zuzanna Gniadek z 4a wyrecytowały wiersze o Katyniu. Katyń w dokumentach, wierszach i pieśniach był tu motywem przewodnim.

Po części artystycznej poczty sztandarowe pod przewodnictwem pani Izabeli Jedlińskiej opuściły kościół i udały się na teren pomnika. Tam klasa mundurowa Zespołu Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych im. Stanisława Staszica przeprowadziła apel poległych, po którym złożono wieńce ku czci ofiar katyńskich. Pamiątkowe zdjęcie uwieczniło gości uroczystości.

Nasza uroczystość objęła zasięgiem cały powiat i miasto. Przybyli na nią przedstawiciele Zarządu Powiatu, Rady Miasta Otwocka, Komitetu Budowy Pomnika "Katyń 1940", Oświaty Miejskiej, Miejskiej Rady Seniorów, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Koło Miejskie Otwock, Wojskowego Centrum Rekrutacji w Garwolinie, 6 Mazowieckiej Brygady Obrony Terytorialnej, Wojskowego Ośrodka Farmacji i Techniki Medycznej, Miejskiej Biblioteki Publicznej, miejskich spółek: OPWiK, OZEC, ZGM, szkół podstawowych i ponadpodstawowych.

Z naszej strony w przygotowanie uroczystości zaangażowali się: dyrektor szkoły Robert Pielak, wicedyrektor Barbara Laskus, nauczyciele Jolanta Wakulińska, Ewa Bednarska, Tomasz Lubas, Jarosław Hertig i Barbara Galbarczyk oraz obsługa szkoły: Justyna Walkiewicz i Artur Rogóż. Na uroczystości oprócz wykonawców montażu słowno-muzycznego obecna była klasa 3b, która służyła pomocą w rozstawianiu nagłośnienia.

Uzyskaliśmy też szczególne wsparcie od kierowanej przez pana Dominika Grzybowskiego klasy mundurowej Zespołu Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych im. Stanisława Staszica, która przeprowadziła apel poległych, objęła wartę przed pomnikiem i odbierała wieńce od delegacji oraz od pani Izabeli Jedlińskiej z Urzędu Miasta Otwocka, która komenderowała ustawieniem pocztów sztandarowych w kościele i przed monumentem katyńskim. Bardzo gorąco im za to dziękujemy!